Τα «ψιλά γράμματα» πίσω από το μιντιακό ντιλ της χρονιάς

 Γράφει στην ΕφΣυν ο Κώστας Ζαφειρόπουλος

Ερευνα Pulse*:

Κυριακού, Μητσοτάκης, Μελόνι, Τραμπ: Διαδρομές ισχύος πίσω από μια εμβληματική εξαγορά ● Αν η μεταβίβαση προχωρήσει, δεν θα είναι απλά μια επιχειρηματική συναλλαγή· θα αποτελεί μετατόπιση ισχύος στον χώρο της ευρωπαϊκής ενημέρωσης, με απήχηση πολιτική, οικονομική και γεωστρατηγική ● Αλλάζει χέρια η ιστορική εφημερίδα La Repubblica, καθώς και τρεις κερδοφόροι ραδιοφωνικοί σταθμοί, προκαλώντας ανησυχίες στη γείτονα χώρα ● Συνδικαλιστικές ενώσεις και ομάδες δημοσιογράφων στην Ιταλία έχουν καταγγείλει την «αναταραχή» που επικρατεί και φοβούνται πιθανά λουκέτα ή μαζικές απολύσεις.

Η είδηση έσκασε τις πρώτες μέρες του Δεκέμβρη, επιβεβαιώνοντας τις φήμες του τελευταίου χρόνου: η GEDI —ο ιταλικός εκδοτικός όμιλος που ανήκει στην εταιρεία Exor, ελέγχεται από την οικογένεια Ανιέλι και κατέχει τις δημοφιλείς La Repubblica, ιστορική εφημερίδα της κεντροαριστεράς, και La Stampa (μια από τις παλαιότερες εφημερίδες στην Ιταλία με έδρα το Τορίνo), καθώς και τρεις κερδοφόρους ραδιοφωνικούς σταθμούς— βρίσκεται σε αποκλειστικές διαπραγματεύσεις με τον όμιλο Antenna του Θοδωρή Κυριακού. Οι συνομιλίες ξεκίνησαν το καλοκαίρι και βρίσκονται, όπως φαίνεται πλέον, σε τελικό στάδιο. Η ανακοίνωση της πιθανής πώλησης δεν θα γίνει πάντως πριν από την εορτή των πενήντα χρόνων της La Repubblica στις 14 Ιανουαρίου 2026, ενώ οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι στο ντιλ δεν θα συμπεριληφθεί πιθανότατα η La Stampa.

Αν ολοκληρωθεί, θα πρόκειται για μία από τις πιο αξιοπρόσεκτες κινήσεις στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ: ένας ελληνικός όμιλος –με διεθνή παρουσία και αραβικά κεφάλαια– επικεντρωμένος στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και στην παραγωγή περιεχομένου– αποκτά μια ιστορική ιταλική εφημερίδα, που παρά την πτώση εσόδων στον έντυπο Τύπο, διατηρεί πολιτική επιρροή και συμβολική αξία στη δημόσια σφαίρα. Οι πληροφορίες από την Ιταλία μιλούν για προσφορά της τάξης των περίπου 140 εκατ. ευρώ, ωστόσο το ποσό δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Η GEDI εμφανίζει ετήσιες ζημίες στα έντυπα και κέρδη στη ραδιοφωνία (Capital, Deejay, M2o). Η Exor είχε αγοράσει τον όμιλο Gedi το 2020, έναντι 220 εκατ. ευρώ, από την οικογένεια Ντε Μπενεντέτι. Σήμερα, όμως, η αξία της La Repubblica και της La Stampa αποτιμάται στους ισολογισμούς της Exor σε μόλις 72 εκατ. ευρώ. Η πιθανή πώληση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο προσωπικό και των δύο εφημερίδων, με συνεχείς συνελεύσεις. Την Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2025, οι εργαζόμενοι στη La Stampa προχώρησαν στη διακοπή της ιστοσελίδας, ενώ δεν κυκλοφόρησε ούτε η εφημερίδα. Xθες η συνέλευση των συντακτών της Repubblica αποφάσισε να κηρύξει απεργία πέντε ημερών, με προοπτική συνέχισης. Εκτός όμως από την εύλογη ανησυχία των εργαζομένων, η υπόθεση δεν συνιστά απλώς μια οικονομική συναλλαγή, δεν είναι απλά business as usual, αλλά παρουσιάζει ευρύτερο γεωπολιτικό ενδιαφέρον.

Επιρροές από τον Περσικό Κόλπο

Ο όμιλος Antenna έχει δεχτεί σημαντικές επενδύσεις τα τελευταία χρόνια: το 2022 ο σαουδαραβικός μιντιακός κολοσσός MBC Group (μέσω του κρατικού επενδυτικού ταμείου της χώρας PIF) επένδυσε 225 εκατ. ευρώ στην Antenna Greece, αποκτώντας μερίδιο 30%. Τον Ιούνιο του 2024 ο όμιλος K Group του Κυριακού ανακοίνωσε ότι μαζί με το Qatar Investment Authority δημιουργεί ένα επενδυτικό fund, το οποίο θα έχει κεφάλαια ύψους 1 δισ. δολαρίων και θα στοχεύει σε συγκεκριμένους κλάδους σε Ελλάδα και εξωτερικό.

Αυτά τα κεφαλαιακά σχήματα εγείρουν ερωτήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το ποιος τελικά ελέγχει πολιτικές επιλογές και για πιθανές επιρροές —ειδικά στο μέσον της Ευρώπης, όπου ο Τύπος παραμένει σημαντικός δίαυλος διαμόρφωσης πολιτικής κοινής γνώμης. Σημειώνεται επίσης ότι εντός του 2024 ο όμιλος Antenna επιχείρησε να κάνει ένα ακόμα εκδοτικό μπαμ μεγατόνων και να εξαγοράσει το αμερικανικό περιοδικό Time, αλλά το ντιλ δεν προχώρησε.

Η μεταβίβαση της ιδιοκτησίας των δύο ιστορικών εφημερίδων σε ξένο ιδιοκτήτη προκαλεί ανησυχίες στην Ιταλία: συνδικαλιστικές ενώσεις και ομάδες δημοσιογράφων έχουν καταγγείλει την «αναταραχή» που επικρατεί και φοβούνται πιθανά λουκέτα ή μαζικές απολύσεις. Ατομα που φέρεται να έχουν πρόσβαση στις διαπραγματεύσεις αναφέρουν στην ιταλική ιστοσελίδα Il Foglio ότι «ο Κυριακού επενδύει μόνο αν είναι ευπρόσδεκτος στη χώρα όπου επενδύει, αλλιώς θα είχε ήδη εξαφανιστεί. Στις συνομιλίες μεταξύ του εκδότη και των εκπροσώπων των θεσμικών οργάνων τέθηκαν ερωτήσεις σχετικά με την εκδοτική πολιτική. Ο Κυριακού φέρεται να απάντησε ότι δεν πρέπει να αλλοιώνεται η φύση μιας εφημερίδας, αλλά ότι χρειάζονται “τακτοποιημένες εφημερίδες”. Στο ιταλικό του σχέδιο λείπει μόνο ένα τηλεοπτικό δίκτυο και δεν αποκλείεται να είναι ένας από τους επόμενους στόχους του. Τα πρότυπά του φέρονται να είναι οι εφημερίδες Le Monde και El Pais. […] Ο Κυριακού ενήργησε ως εκδότης. Ενημέρωσε την κυβέρνηση. Ζήτησε να συναντηθεί με την πρωθυπουργό για να εξηγήσει το σχέδιό του».

Τα τρία ιταλικά ραδιόφωνα και η La Repubblica

Το Radio Deejay είναι ο τέταρτος πιο δημοφιλής σε ακροαματικότητα ραδιοφωνικός σταθμός στην Ιταλία, με 5,4 εκατομμύρια ακροατές κατά μέσο όρο την ημέρα. Το Radio Capital έχει 1,8 εκατομμύρια ακροατές την ημέρα και το m2o έχει δύο εκατομμύρια.Το Radio Deejay λειτουργεί από το 1982 και έχει ασκήσει εξαιρετική επιρροή στην ιταλική ποπ κουλτούρα, προωθώντας την καριέρα ορισμένων από τους πιο δημοφιλείς παρουσιαστές των τελευταίων 20 ετών, πολλοί από τους οποίους μεταπήδησαν από το ραδιόφωνο στην τηλεόραση

Δεν πρέπει να υποτιμηθεί η επιρροή που είχε η La Repubblica στην ιταλική κοινή γνώμη και στον δημόσιο διάλογο, ειδικά από τη δεκαετία του 1990 έως την πώλησή της στην Exor, το 2020. Στην Ιταλία συχνά την αποκαλούσαν «το κόμμα», επειδή πολλές φορές ήταν πιο αποτελεσματική στην εκπροσώπηση και στον προσανατολισμό της προοδευτικής κοινής γνώμης σε σύγκριση με τα πολιτικά κόμματα. Η La Repubblica καινοτόμησε στον τρόπο με τον οποίο ασκούνταν η δημοσιογραφία στην Ιταλία, συνεργάστηκε με πολλούς λαμπρούς δημοσιογράφους και διανοούμενους και ήταν εξαιρετικά επιθετική ειδικά εναντίον του Μπερλουσκόνι, προσελκύοντας ένα ευρύ φάσμα αναγνωστών του κεντροαριστερού χώρου.

Η La Repubblica ήταν πάντα ισχυρός ανταγωνιστής της Corriere della Sera τόσο, στον έντυπο όσο και στον ηλεκτρονικό Τύπο. Στοιχεία από τον Σεπτέμβριο του 2025 δείχνουν ότι η Corriere πουλάει κατά μέσο όρο 153.000 αντίτυπα, η La Repubblica 75.000, ενώ η La Stampa 53.000. Η Corriere έχει 47.000 ψηφιακούς συνδρομητές, η La Repubblica 17.000 και η La Stampa 7.000. Η La Repubblica έχει πραγματικά αιμορραγήσει τα τελευταία χρόνια, τόσο επειδή έχασε το παραδοσιακό της προφίλ κατά του Μπερλουσκόνι, λόγω της αλλαγής του πολιτικού τοπίου, όσο και επειδή η Exor (σ.σ. η οποία είναι και μεγαλομέτοχος του Economist με 43%) αμβλύνει την ταυτότητα της εφημερίδας, προκαλώντας σύγχυση στους αναγνώστες. Ο πρώην αρχισυντάκτης Maurizio Molinari, για παράδειγμα, ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ.

Γεωπολιτική «γέφυρα» – Ελλάδα, ΗΠΑ και στο βάθος Αραβες

Τον Σεπτέμβριο του 2025, στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, παρουσιάστηκε η «Συμμαχία για την Ευρώπη και τον Κόλπο στη Γεωπολιτική και στις Επενδύσεις» (AEGGIS), μια πρωτοβουλία που έφερε τη σφραγίδα του Θοδωρή Κυριακού, σε συνεργασία με το αμερικανικό think tank Atlantic Council. Στις 26 Σεπτεμβρίου, ο Ελληνας εκδότης, επικεφαλής του ομίλου Antenna Group, ανακοίνωσε τη συνεργασία με το Atlantic Council.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Ντέιβιντ Λάμι, καθώς και ο υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ. Σε εκείνη την εκδήλωση ήταν η πρώτη φορά που συναντήθηκαν ο Ελληνας πρωθυπουργός με τη νέα Αμερικανίδα πρέσβειρα στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ.

Ο Θοδωρής Κυριακού και ο Φρεντ Κέμπκε, επικεφαλής του Atlantic Council, προχώρησαν σε συμφωνία για τη συνδιοργάνωση ετήσιων Συνόδων Κορυφής Ευρώπης – Κόλπου, με στόχο τη δημιουργία «μιας νέας στρατηγικής γέφυρας ανάμεσα στις δύο περιοχές, τόσο στον γεωπολιτικό όσο και στον επενδυτικό τομέα». Οι σύνοδοι θα φιλοξενούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, με την πρώτη να έχει προγραμματιστεί για το 2026.

Το ενδιαφέρον εδώ είναι πως η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης και επαίνεσε την ηγεσία του Θοδωρή Κυριακού. «Αυτή η πρωτοβουλία είναι ακριβώς το είδος της στρατηγικής πλατφόρμας που ο κόσμος χρειάζεται αυτή τη στιγμή», είπε η Μελόνι τότε. Η συμφωνία είχε και τις ευλογίες της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς και ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης την είχε χαρακτηρίσει «μια πραγματική συμμαχία για την Ευρώπη, η οποία φέρνει κοντά τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη και τη Δύση».

Κατά τον ιταλικό Τύπο, η Μελόνι παρακολουθεί πολύ στενά τη διαδικασία της πιθανής εξαγοράς των ιταλικών ΜΜΕ. Τελικά, όπως φαίνεται, η έγκριση από το Παλάτσο Κίτζι έχει δοθεί και πλέον «ο Ελληνας εκδότης που γνωρίζει τον Τραμπ και τον Μπλερ, είναι αρεστός και στη Μελόνι». Και γι’ αυτό δεν πρέπει να αγνοηθεί ο ρόλος του Τραμπ.

«Ακρες»

Σύμφωνα επίσης με τη δημοσιογράφο Ματίνα Παπαχριστούδη, ο Θοδωρής Κυριακού έχει αναπτύξει ρόλους «γέφυρας» στις διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ. «Ηδη από το τέλος του 2024, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαζε λυτούς και δεμένους για να βρει άκρες στον νικητή των αμερικανικών εκλογών, Ντόναλντ Τραμπ, ο Ελληνας καναλάρχης έκανε τις πρώτες του συναντήσεις με τους ανθρώπους του νέου προέδρου. Ηταν επίτιμος καλεσμένος στην πριβέ δεξίωση Τραμπ στην ορκωμοσία του, τη στιγμή που το Μέγαρο Μαξίμου αναζητούσε εναγωνίως μεσάζοντες για να πιάσει στασίδι στην αυλή της ηγεσίας του Λευκού Οίκου.

Το πρόσφατο γεύμα του καναλάρχη και του ομίλου του προς τιμήν των Αμερικανών υπουργών που μετείχαν στη Διατλαντική Διάσκεψη Συνεργασίας για την Ενέργεια, εξασφαλίζοντας ότι η Ελλάδα θα γίνει “σταθμός” του υγροποιημένου αερίου προς την Ευρώπη, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Ούτε ήταν έκπληξη ότι η πρώτη συνέντευξη της Κίμπερλι Γκιλφόιλ δόθηκε στο κανάλι του Θοδωρή Κυριακού. Ολα είναι αποτέλεσμα της επιλογής του τελευταίου να προσφέρει τον όμιλό του ως όχημα για το πέρασμα των αμερικανικών συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής», λέει συγκεκριμένα η Ματίνα Παπαχριστούδη (mediatvnews.gr, 3/12/2025).

Αναπάντητο παραμένει προς το παρόν το ερώτημα, αν στην εξαγορά των ιταλικών ΜΜΕ θα συμμετάσχουν κεφάλαια από την περιοχή του Κόλπου και αν υπάρχει έμμεση συμμετοχή κρατικών κεφαλαίων, π.χ. της Σαουδικής Αραβίας. Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι ρυθμιστικές αρχές ελέγχουν συνήθως τέτοια ντιλ, όχι μόνο ως εμπορικές κινήσεις αλλά και για θέματα πολυφωνίας και εθνικής ασφάλειας. Πάντως η ιταλική Il foglio αναφέρει ότι μιλώντας σε εκπροσώπους της ιταλικής κυβέρνησης, ο Κυριακού εξήγησε «ότι η επένδυση είναι εξ ολοκλήρου του ομίλου και ότι δεν υπάρχουν ξένα κεφάλαια».

Αν η εξαγορά προχωρήσει, δεν θα είναι απλά μια επιχειρηματική συναλλαγή· θα αποτελεί μετατόπιση ισχύος στον χώρο της ευρωπαϊκής ενημέρωσης με απήχηση πολιτική, οικονομική και γεωστρατηγική. Ο όμιλος Κυριακού, που έχει έδρα στο Λονδίνο και κατέχει ήδη 22 συνδρομητικά κανάλια και υπηρεσίες streaming σε 12 χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, κερδίζει επιρροή σε μια μεγάλη αγορά και αποκτά πολύτιμα εργαλεία (εφημερίδα, ραδιόφωνο, ψηφιακές πλατφόρμες). Ταυτόχρονα, η αποχώρηση της GEDI από την ιδιοκτησία της οικογένειας Ανιέλι – Ελκάν σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής και την αρχή μιας άλλης —όπου κεφάλαια από την περιφέρεια (Βαλκάνια, Κόλπος) διαμορφώνουν την ευρωπαϊκή δημοσιογραφία και ενημέρωση.

* Το άρθρο γράφτηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Pulse, στο oποίο συμμετέχει κατ’ αποκλειστικότητα η «Εφ.Συν.». Συνεργάστηκε ο Lorenzo Ferrari (OBCT – Ιταλία).

Post a Comment

Νεότερη Παλαιότερη

ΑΙΧΜΗΡΑ MEDIA

ΑΙΧΜΗΡΑ MEDIA
Το παρασκήνιο της παραίτησης -Οι σκαφάτες διακοπές στην Πάτμο την ώρα του πύρινου ολέθρου «έφαγαν» τον υπουργό ΠΡΟ.ΠΟ Παραιτήθηκε ο Νότης Μηταράκης από τη θέση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, όπως έγινε γνωστό από το γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ο κ. Μηταράκης υπέβαλε την παραίτησή του για προσωπικούς λόγους στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, η οποία έγινε αποδεκτή. Πηγές του Μεγάρου Μαξίμου, αναφέρουν οτι υπήρξε ενόχληση καθώς ο μέχρι πρότινος υπουργός έκανε διακοπές στην Πάτμο και απουσίαζε από τα πύρινα μέτωπα που ήταν σε εξέλιξη σε πολλές περιοχές της χώρας. «Πυρά» για τις διακοπές του στην Πάτμο εξαπέλυσε και η Καθημερινή, αναφέροντας: «ο πρωθυπουργός μιλάει για πόλεμο και παρά τη δικαιολογημένη και μεγάλη κούραση, μένει στην Αθήνα λόγω των πυρκαγιών. Ο Βασίλης Κικίλιας το ίδιο, έχοντας αποκλείσει τις διακοπές για φέτος. Ούτε η “κήρυξη πολέμου” ούτε η πρωτοφανής κρίση που βιώνει η χώρα σταμάτησε τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη από το να εμφανιστεί χθες το πρωί σε μακρινό νησί για να ξεκινήσει τις διακοπές του, να επιβιβαστεί σε ένα σκάφος για μερικές ώρες και να επιστρέψει νωρίς το απόγευμα σαν να μην τρέχει τίποτα, με τους λουόμενους στην περιοχή να αναρωτιούνται αν έβλεπαν καλά…